"Ένα πρωί μάς σήκωσαν από τα κρεβάτια και μας πέταξαν στον δρόμο". Τα λόγια αυτά ανήκουν στην Αγγελική, άνεργη 42χρονη μητέρα με σκλήρυνση κατά πλάκας, που έμεινε άστεγη με τον19χρονο γιο της γιατί δεν είχαν να πληρώσουν το νοίκι του σπιτιού τους στη Νίκαια. Θα μπορούσαν ν' ανήκουν στον οποιονδήποτε από τους χιλιάδες αστέγους σε όλη τη χώρα. Ανθρώπους που τη μια μέρα έχασαν τη δουλειά τους και την επόμενη βρέθηκαν στον δρόμο.
Μας λέει ότι είχε μια κανονική ζωή, μέχρι που πέθανε ο άντρας της. Ο μοναδικός μισθός που έμπαινε στο σπίτι χάθηκε, ενώ αντίθετα οι υποχρεώσεις παρέμειναν ίδιες και με τον καιρό έγιναν περισσότερες. Η ίδια, "χτυπημένη" από την ασθένεια σε σημείο που δυσκολεύεται να κάνει δύο βήματα χωρίς τη βοήθεια κάποιου, δεν μπορούσε και δεν μπορεί να δουλέψει. Αναγκαστικά, πριν τρία χρόνια ο γιος της άφησε το σχολείο για το μεροκάματο. Αλλά κι αυτός πια είναι άνεργος.
Για το ελληνικό κράτος ήταν και παραμένει "ξένη". Παρ' ότι εδώ και 20 χρόνια διαμένει στη χώρα και το παιδί της έχει γεννηθεί εδώ. Στην πράξη αυτό συνεπάγεται ότι πρέπει να στήνεται για ώρες σε ατελείωτες ουρές με την ελπίδα ότι θα ανανεώσει την άδεια παραμονής. "Βλέπουν ότι έχω πρόβλημα, αλλά δεν μου έχουν δώσει ούτε μια φορά προτεραιότητα", λέει. Όσο για τα φάρμακά της, καθ' ότι άνεργη είναι κι ανασφάλιστη, ευγνωμονεί τις δομές αλληλεγγύης που χάρη σ' αυτές μπορεί και τα παίρνει κανονικά.

Εκεί που η φτώχεια συνυπάρχει με την αποξένωση

Σε γειτονιές όπως η Νίκαια οι άνθρωποι μένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους και με κλειστά και τ' αυτιά τους. Δεν υπάρχει αλληλεγγύη, υπάρχει ζούγκλα και σ' αυτή πρέπει να επιβιώσεις. Τα απλήρωτα νοίκια κατέστρεψαν τις σχέσεις της με την ιδιοκτήτρια. "Όταν είχε ανάγκη και μας ζητούσε λεφτά πιο μπροστά, της τα δίναμε. Τότε μας ρωτούσε και για τα νέα μας, ήμασταν φίλοι...". Για να φύγουν από το σπίτι, η ιδιοκτήτρια έφερε ακόμα και μπράβους. "Προσπαθήσαμε να βρούμε λύση. Της εξηγήσαμε την κατάσταση και όταν μια συλλογικότητα προσφέρθηκε να βοηθήσει προσωρινά και να της πληρώνει 200 ευρώ, εκείνη αρνήθηκε γιατί το νοίκι ήταν στα 265".
Πριν ένα μήνα, την πόρτα της Αγγελικής χτύπησαν ένας δικαστικός επιμελητής κι ένας αστυνομικός. "Η ιδιοκτήτρια δεν μας άφηνε να πάρουμε τα πράγματα μας", λέει και θυμάται να κάθεται για ώρες σ' ένα παγκάκι, ενώ, όπως λέει για τους γείτονές της, "δεν μου έφεραν ούτε ένα ποτήρι νερό. Δεν ενδιαφέρθηκαν καν να μάθουν τι έγινε".

Δίνουν το σπίτι τους, κερδίζουν ανθρωπιά

Εξαίρεση αποτέλεσε ο Τάσος Καραγιώργος, επίσης γείτονάς της, που συμμετέχει στο κίνημαΑΛΑΝΥΑ (Αλληλεγγύη - Ανυπακοή - Ανατροπή). Όταν έμαθε για το περιστατικό, επικοινώνησε μαζί της και την έφερε σ' επαφή με την Αλληλεγγύη για Όλους.
Η Αγγελική με τον γιο της ζουν εδώ και μια βδομάδα σε σπίτι που παραχωρήθηκε από ιδιώτη, με την Αλληλεγγύη για όλους να αναλαμβάνει όλα τα λειτουργικά έξοδα και τις φορολογικές επιβαρύνσεις. Η δράση είναι από τις πρώτες, αλλά δεν είναι αποσπασματική. Αποτελεί μέρος της προσπάθειας που γίνεται να δημιουργηθεί η πρώτη Τράπεζα Κατοικιών. Αυτό σημαίνει ότι ο άστεγος θα μπορεί να μένει κάπου, ενώ ο ιδιοκτήτης θα απαλλάσσεται από τα λειτουργικά έξοδα και τους φόρους, που θα αναλαμβάνει ο φορέας και στην προκειμένη η Αλληλεγγύη για Όλους.
Το θετικό είναι ότι μαζί με τις ανάγκες που προκύπτουν καθημερινά αντίστοιχα μεγαλώνει η διάθεση για προσφορά. Δύο από τους ανθρώπους που έδωσαν το σπίτι τους για να βοηθήσουν μίλησαν στην "Α".
"Παραχωρώ ένα μικρό σπίτι στα Εξάρχεια, γκαρσονιέρα. Υπάρχουν πολλά τέτοια σπίτια που δεν μπορούν να νοικιαστούν. Κάποτε θα μπορούσες να έχεις ένα οικονομικό βοήθημα, αλλά με τους ήδη υπάρχοντες φόρους, ανεξαρτήτως ΕΝΦΙΑ βγαίνεις ζημιωμένος", λέει ο Π.Κ., άνεργος. Πιστεύει ότι η πρωτοβουλία μπορεί να είναι ένα ακόμα "λιθαράκι για την κοινωνία που ονειρευόμαστε" και δεν καταλαβαίνει τον λόγο που ο κόσμος προτιμά να έχει τα σπίτια του άδεια "σαν να 'ναι στοιχειωμένα".
Απόλυτα συνειδητοποιημένη για την απόφαση της δηλώνει η Χριστίνα, αν και αντιμετωπίζει επίσης σοβαρά οικονομικά προβλήματα. "Είμαι άνεργη κι ο άνδρας μου 80% ανάπηρος. Ζω με την ανάσα μου!". Τα λεφτά που μπαίνουν στο σπίτι δεν ξεπερνούν τα 400 ευρώ. "Τα λεφτά που παίρνει δηλαδή η κόρη μου από τη δουλειά της κι αυτά αν τα πάρει στην ώρα τους". Το σπίτι που δίνει, όπως και του Π.Κ. είναι στα Εξάρχεια. Είναι μικρό, "αλλά γιατί να μείνει άδειο;" αναρωτιέται. Έχοντας μεγαλώσει σε ορφανοτροφείο άλλωστε, ξέρει πώς είναι "να έχεις παγιδευτεί στη ζωή σου".

Να γεμίσουν ζωή τ' άδεια σπίτια της Αθήνας

Αν μπορούν αδύναμοι οικονομικά πολίτες όπως η Χριστίνα και ο Π.Κ. να βοηθήσουν στο πρόβλημα της στέγασης, τότε σίγουρα μπορούν να γίνουν ανάλογες δράσεις από την Πολιτεία. Οι εικόνες με διαμερίσματα που έχουν κολλημένο στην πόρτα το "ενοικιάζεται" και νεοκλασικά μετσιμεντωμένα παράθυρα και πόρτες αποτελούν τραγική ειρωνεία. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του κέντρου της Αθήνας. Ο δήμος αφήνει χιλιάδες άδεια σπίτια αναξιοποίητα, παρ' ότι στην περιοχή βλέπουμε τους περισσότερους αστέγους.
Στόχος είναι, η Τράπεζα Κατοικιών να ενισχυθεί και από τους δήμους. "Δεν θα λυθεί έτσι το πρόβλημα", τονίζουν οι άνθρωποι της Αλληλεγγύης για Όλους, ωστόσο είναι ένα ακόμα βήμα για ν' ανοίξει "ο δρόμος προς μια κοινωνία που θέλει να ζήσει με διαφορετικούς όρους και το αίτημά της εκφράζεται όλο και πιο έντονα".